Jackie Savitz: Save the oceans, feed the world! - Cứu lấy đại dương, nuôi dưỡng thế giới!

0:11	0:11
You may be wondering why a marine biologist from Oceana would come here today to talk to you about world hunger. I'm here today because saving the oceans is more than an ecological desire. It's more than a thing we're doing because we want to create jobs for fishermen or preserve fishermen's jobs. It's more than an economic pursuit. Saving the oceans can feed the world. Let me show you how.	Có lẽ bạn đang tự hỏi tại sao một nhà sinh học biển từ Oceana lại đến đây, hôm nay để nói về nạn đói toàn cầu. Tôi ở đây ngày hôm nay bởi vì cứu sống đại dương không chỉ là ước mong về sinh thái. Nó vượt xa thứ mà chúng tôi đang làm vì muốn tạo việc làm cho ngư dân hay bảo vệ công việc của họ. Nó còn quan trọng hơn cả việc theo đuổi về mặt kinh tế. Cứu lấy đại dương có thể nuôi sống thế giới Tôi sẽ chỉ cho bạn thấy.
0:37	0:37
As you know, there are already more than a billion hungry people on this planet. We're expecting that problem to get worse as world population grows to nine billion or 10 billion by midcentury, and we can expect to have greater pressure on our food resources. And this is a big concern, especially considering where we are now. Now we know that our arable land per capita is already on the decline in both developed and developing countries. We know that we're headed for climate change, which is going to change rainfall patterns, making some areas drier, as you can see in orange, and others wetter, in blue, causing droughts in our breadbaskets, in places like the Midwest and Central Europe, and floods in others. It's going to make it harder for the land to help us solve the hunger problem. And that's why the oceans need to be their most abundant, so that the oceans can provide us as much food as possible.	Bạn biết đấy, hiện nay có hơn 1 tỉ người đói ăn trên toàn cầu. Vấn đề này, được dự đoán, sẽ trở nên xấu hơn khi dân số thế giới tăng lên chín hay mười tỉ người vào giữa thế kỉ, và áp lực về nguồn lương thực được dự báo sẽ ngày càng tăng. Đây là mối quan tâm lớn đặc biệt là tại nơi đây. Ta biết rằng đất canh tác trên đầu người trên đà giảm xuống tại những nước phát triển và đang phát triển. Ta biết mình đang phải đối phó với biến đổi khí hậu, làm thay đổi lượng mưa, khiến một số khu vực trở nên khô cằn vùng màu cam, và nơi khác ẩm ướt hơn, màu xanh, gây ra hạn hán ở những vựa lúa, Trung Đông và Trung Âu, và lũ lụt ở nhiều nơi khác. Sẽ khó để canh tác và giải quyết nạn đói hơn. Vậy nên, đại dương phải là nguồn cung lương thực phong phú nhất cho chúng ta.
1:30	1:30
And that's something the oceans have been doing for us for a long time. As far back as we can go, we've seen an increase in the amount of food we've been able to harvest from our oceans. It just seemed like it was continuing to increase, until about 1980, when we started to see a decline. You've heard of peak oil. Maybe this is peak fish. I hope not. I'm going to come back to that. But you can see about an 18-percent decline in the amount of fish we've gotten in our world catch since 1980. And this is a big problem. It's continuing. This red line is continuing to go down.	Đó là điều mà đại dương đã làm cho chúng ta từ lâu lắm rồi. Quá khứ đã chứng minh có một sự tăng trưởng về số lượng thức ăn đánh bắt được từ đại dương. Có lẽ nó sẽ vẫn tiếp tục tăng cho đến năm 1980, bắt đầu có sự suy giảm. Bạn đã nghe đến đỉnh điểm dầu mỏ. Có lẽ đây gọi là đỉnh điểm cá. Hy vọng là không phải. Tôi sẽ nói về nó sau. Bạn có thể thấy tổng lượng cá thu được trên toàn thế giới đã giảm 18% kể từ năm 1980. Vấn đề lớn này vẫn tiếp tục xảy ra. Đường màu đỏ tiếp tục đi xuống.
2:04	2:04
But we know how to turn it around, and that's what I'm going to talk about today. We know how to turn that curve back upwards. This doesn't have to be peak fish. If we do a few simple things in targeted places, we can bring our fisheries back and use them to feed people.	Nhưng vẫn có cách xoay chuyển, là điều tôi mà sẽ chia sẻ hôm nay. Có cách làm cho đường cong hướng lên trên để đây không phải là đỉnh điểm cá. Nếu làm một vài điều giản đơn tại các vùng cụ thể, ta có thể mang ngư dân trở lại và từ đó nuôi sống mọi người.
2:20	2:20
First we want to know where the fish are, so let's look where the fish are. It turns out the fish, conveniently, are located for the most part in our coastal areas of the countries, in coastal zones, and these are areas that national jurisdictions have control over, and they can manage their fisheries in these coastal areas. Coastal countries tend to have jurisdictions that go out about 200 nautical miles, in areas that are called exclusive economic zones, and this is a good thing that they can control their fisheries in these areas, because the high seas, which are the darker areas on this map, the high seas, it's a lot harder to control things, because it has to be done internationally. You get into international agreements, and if any of you are tracking the climate change agreement, you know this can be a very slow, frustrating, tedious process. And so controlling things nationally is a great thing to be able to do.	Đầu tiên, cần phải biết nơi nào có cá, hãy nhìn nơi chúng sinh sống Cá sinh sống tại hầu hết các vùng ven biển của các quốc gia tại khu vực ven biển, có các khu được quản lý bởi pháp lý quốc gia, và họ có thể quản lý các bãi cá tại đây. Các quốc gia ven biển có xu hướng đặt thẩm quyền của mình trong phạm vi 200 hải lý, các vùng này được gọi là vùng đặc quyền kinh tế, điều tốt là họ có thể kiểm soát các bãi cá tại đây, vì tại những vùng khơi xa, màu tối hơn trên bản đồ này, việc quản lý sẽ khó khăn hơn, vì đòi hỏi tầm mức quốc tế. Sang đến các hiệp ước quốc tế, nếu ai theo dõi các hiệp ước về biến đổi khí hậu, sẽ biết rằng đây là một quá trình chậm chạp, dễ gây nản lòng và nhạt nhẽo. Vì thế, kiểm soát phạm vi quốc gia là ý tưởng hay có thể thực hiện.
3:10	3:10
How many fish are actually in these coastal areas compared to the high seas? Well, you can see here about seven times as many fish in the coastal areas than there are in the high seas, so this is a perfect place for us to be focusing, because we can actually get a lot done. We can restore a lot of our fisheries if we focus in these coastal areas.	Có bao nhiêu cá tại vùng ven biển so với vùng khơi? Có thể thấy ở đây số lượng cá vùng ven biển nhiều gấp bảy lần so với số lượng ngoài khơi xa, đây là đích ngắm lý tưởng, bởi ta có thể làm được nhiều thứ. Ta có thể phục hồi rất nhiều bãi cá nếu tập trung vào những vùng ven biển này.
3:29	3:29
But how many of these countries do we have to work in? There's something like 80 coastal countries. Do we have to fix fisheries management in all of those countries? So we asked ourselves, how many countries do we need to focus on, keeping in mind that the European Union conveniently manages its fisheries through a common fisheries policy? So if we got good fisheries management in the European Union and, say, nine other countries, how much of our fisheries would we be covering? Turns out, European Union plus nine countries covers about two thirds of the world's fish catch. If we took it up to 24 countries plus the European Union, we would up to 90 percent, almost all of the world's fish catch. So we think we can work in a limited number of places to make the fisheries come back. But what do we have to do in these places? Well, based on our work in the United States and elsewhere, we know that there are three key things we have to do to bring fisheries back, and they are: We need to set quotas or limits on how much we take; we need to reduce bycatch, which is the accidental catching and killing of fish that we're not targeting, and it's very wasteful; and three, we need to protect habitats, the nursery areas, the spawning areas that these fish need to grow and reproduce successfully so that they can rebuild their populations. If we do those three things, we know the fisheries will come back.	Nhưng phải làm việc đó tại bao nhiêu quốc gia? Có khoảng 80 quốc gia ven biển. Liệu có phải sửa đổi việc quản lý bãi cá tại tất cả các nước này ? Ta tự hỏi, cần tập trung vào bao nhiêu quốc gia ? Nhớ rằng Liên minh Châu Âu thuận lợi quản lý các bãi cá nhờ vào một chính sách chung. Vì thế, nếu quản lý tốt bãi cá ở các nước thuộc Liên minh Châu Âu, và 9 quốc gia khác, có bao nhiêu bãi cá sẽ được kiểm soát? Suy ra, Liên minh Châu Âu cùng với 9 nước khác đã chiếm 2/3 sản lượng đánh bắt toàn cầu. Nếu có 24 quốc gia cộng thêm Liên minh Châu Âu, con số này sẽ lên đến 90%, chiếm hầu hết sản lượng đánh bắt toàn cầu. Thế nên, ta có thể can thiệp tại một vài nơi để cải tổ bãi cá. Nhưng phải làm gì đây ? Dựa trên các kết quả tại Mỹ và các nơi khác, chúng tôi biết rằng có ba điều quan trọng phải làm để mang đàn cá trở lại: (1) Đặt ra các hạn ngạch hoặc giới hạn về số lượng cá được đánh bắt; (2) Giảm đánh bắt tùy tiện, điều đó thật lãng phí; và (3) bảo vệ môi trường sống, các khu vực sinh dưỡng và sinh sản cho các loài cá để chúng có thể tái tạo dân số. Làm được 3 điều trên, đàn cá sẽ quay trở lại.
4:48	4:48
How do we know? We know because we've seen it happening in a lot of different places. This is a slide that shows the herring population in Norway that was crashing since the 1950s. It was coming down, and when Norway set limits, or quotas, on its fishery, what happens? The fishery comes back. This is another example, also happens to be from Norway, of the Norwegian Arctic cod. Same deal. The fishery is crashing. They set limits on discards. Discards are these fish they weren't targeting and they get thrown overboard wastefully. When they set the discard limit, the fishery came back. And it's not just in Norway. We've seen this happening in countries all around the world, time and time again. When these countries step in and they put in sustainable fisheries management policies, the fisheries, which are always crashing, it seems, are starting to come back. So there's a lot of promise here.	Làm sao biết được điều này? Ta biết bởi đã chứng kiến nó xảy ra tại rất nhiều nơi. Slide này chỉ ra số lượng cá trích ở Nauy giảm từ những năm 1950. Sẽ còn giảm nữa cho đến khi Nauy đặt ra hạn ngạch trên các bãi cá, điều gì đã xảy ra? Đàn cá quay trở lại. Một ví dụ nữa, cũng xảy ra ở Nauy, tại cực bắc của Nauy. Cùng một giải pháp. Ngành thủy sản xuống dốc. Và rồi họ đặt hạn ngạch cho lượng cá không được bắt có chủ định và bị vứt bỏ trên mạn tàu một cách lãng phí. Khi đã thiết lập hạn ngạch, ngành cá được phục hồi. Không chỉ ở Nauy. Điều này còn xảy ra tại nhiều quốc gia trên thế giới. Khi bắt tay thực hiện các chính sách quản lý ngành thủy sản, ngành rất dễ rơi vào suy thoái này dường như bắt đầu phục hồi . Vì thế, nó thực sự hứa hẹn.
5:41	5:41
What does this mean for the world fish catch? This means that if we take that fishery catch that's on the decline and we could turn it upwards, we could increase it up to 100 million metric tons per year. So we didn't have peak fish yet. We still have an opportunity to not only bring the fish back but to actually get more fish that can feed more people than we currently are now. How many more? Right about now, we can feed about 450 million people a fish meal a day based on the current world fish catch, which, of course, you know is going down, so that number will go down over time if we don't fix it, but if we put fishery management practices like the ones I've described in place in 10 to 25 countries, we could bring that number up and feed as many as 700 million people a year a healthy fish meal.	Rằng nếu ý thức được việc đánh bắt cá đang trên đà đi xuống ta có thể xoay chuyển, gia tăng sản lượng lên tới 100 triệu tấn mỗi năm. Như thế, sẽ không có đỉnh điểm cá. Vẫn còn cơ hội để không chỉ mang đàn cá trở lại mà còn đánh bắt được nhiều cá hơn nuôi sống nhiều người hơn so với hiện tại. Nhiều là bao nhiêu? Ngày nay, ta có thể chăm lo cho 450 triệu người mỗi ngày một bữa cá dựa trên sản lượng đánh bắt hiện tại, tất nhiên, bạn biết đó con số này sẽ giảm đi theo thời gian nếu không được cải tạo, nhưng nếu áp dụng các phương pháp vừa nêu vào quản lý thủy sản tại khoảng 10, 20 quốc gia, ta có thể gia tăng con số này và cung cấp bữa cá cho 700 triệu người mỗi năm
6:29	6:29
We should obviously do this just because it's a good thing to deal with the hunger problem, but it's also cost-effective. It turns out fish is the most cost-effective protein on the planet. If you look at how much fish protein you get per dollar invested compared to all of the other animal proteins, obviously, fish is a good business decision. It also doesn't need a lot of land, something that's in short supply, compared to other protein sources. And it doesn't need a lot of fresh water. It uses a lot less fresh water than, for example, cattle, where you have to irrigate a field so that you can grow the food to graze the cattle. It also has a very low carbon footprint. It has a little bit of a carbon footprint because we do have to get out and catch the fish. It takes a little bit of fuel, but as you know, agriculture can have a carbon footprint, and fish has a much smaller one, so it's less polluting. It's already a big part of our diet, but it can be a bigger part of our diet, which is a good thing, because we know that it's healthy for us. It can reduce our risks of cancer, heart disease and obesity. In fact, our CEO Andy Sharpless, who is the originator of this concept, actually, he likes to say fish is the perfect protein. Andy also talks about the fact that our ocean conservation movement really grew out of the land conservation movement, and in land conservation, we have this problem where biodiversity is at war with food production. You have to cut down the biodiverse forest if you want to get the field to grow the corn to feed people with, and so there's a constant push-pull there. There's a constant tough decision that has to be made between two very important things: maintaining biodiversity and feeding people. But in the oceans, we don't have that war. In the oceans, biodiversity is not at war with abundance. In fact, they're aligned. When we do things that produce biodiversity, we actually get more abundance, and that's important so that we can feed people.	Cần phải làm điều này vì đó là biện pháp giải quyết nạn đói, hữu hiệu và sinh nhiều lợi nhuận. Hoá ra, cá là loại protein kinh tế nhất trên hành tinh này. Khi so sánh lượng protein nhận được trên 1 đô la đầu tư vào cá so với protein có trong các loại thịt khác, hiển nhiên rằng, cá là một lựa chọn đầu tư tốt. Cá không cần nhiều đất sinh sống một số cần rất ít, so với các nguồn protein khác. Nó cũng không cần nhiều nước sạch. Cá sử dụng ít nước sạch hơn hơn cả gia súc, bạn phải tưới nước cho ruộng đồng để trồng thức ăn cho đàn gia súc. Cá cũng thải ra rất ít khí carbon vì ta phải ra khơi để đánh bắt. Việc này cũng tốn ít nhiên liệu, như bạn biết đấy, cá thải ra ít khí carbon hơn so với ngành nông nghiệp, thế nên, ít gây ô nhiễm hơn. Cá là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống, và có thể trở thành thành phần chính, vì đó là thực phẩm giàu dinh dưỡng, và có lợi cho sức khỏe. Cá làm giảm nguy cơ bị ung thư, bệnh tim và béo phì. CEO của chúng tôi, Andy Shaprless người khởi xướng khái niệm này, hay nói rằng cá là nguồn protein hoàn hảo. Ông cũng nói về thực tế chiến dịch bảo tồn đại dương của chúng tôi đã vượt mặt chương trình bảo tồn đất đai, và trong việc bảo tồn đất, chúng ta gặp rắc rối tại nơi mà đa dạng sinh học cản trở việc sản xuất lương thực. Bạn phải chặt rừng để lấy đất trồng ngô nuôi sống con người, và vì thế luôn có một sự giằng co. Một quyết định khó khăn khi đứng trước hai lựa chọn rất quan trọng: duy trì đa dạng sinh học và nuôi dưỡng con người. Với biển khơi, không có sự tranh chấp như thế. Đa dạng sinh học không gây chiến với sự phong phú. Thực tế, chúng gắn liền với nhau. Khi làm cho mọi loài trở nên phong phú ta càng thu được nhiều lợi ích hơn, để nuôi sống con người.
8:29	8:29
Now, there's a catch.	Vâng, nhưng cũng có mặt hạn chế.
8:32	8:32
Didn't anyone get that? (Laughter)	Có ai không hiểu không? (Cười)
8:35	8:35
Illegal fishing. Illegal fishing undermines the type of sustainable fisheries management I'm talking about. It can be when you catch fish using gears that have been prohibited, when you fish in places where you're not supposed to fish, you catch fish that are the wrong size or the wrong species. Illegal fishing cheats the consumer and it also cheats honest fishermen, and it needs to stop. The way illegal fish get into our market is through seafood fraud. You might have heard about this. It's when fish are labeled as something they're not. Think about the last time you had fish. What were you eating? Are you sure that's what it was? Because we tested 1,300 different fish samples and about a third of them were not what they were labeled to be. Snappers, nine out of 10 snappers were not snapper. Fifty-nine percent of the tuna we tested was mislabeled. And red snapper, we tested 120 samples, and only seven of them were really red snapper, so good luck finding a red snapper.	Đánh bắt cá trái phép. Đánh bắt trái phép cản trợ việc quản lý thủy sản bền vững. Đó có thể là sử dụng thiết bị đánh bắt cá bị cấm, hay đánh bắt cá ở nơi không được phép, hoặc đánh bắt sai số lượng hoặc chủng loại. Đánh bắt trái phép lừa dối người tiêu dùng và các ngư dân chất phác, và cần bị ngăn chặn. Cá đánh bắt trái phép được buôn lậu vào thị trường. Có thể bạn đã nghe nói đến việc này. Là khi loại cá này được dán tên loại cá khác. Hãy nhớ lại bữa cá trước mà bạn từng ăn. Bạn ăn cá gì? Bạn có chắc là loại cá đấy không? Chúng tôi đã kiểm tra 1300 mẫu cá khác nhau và 1/3 số đó không đúng với nhãn mác. Với cá chỉ vàng 9 / 10 không phải cá chỉ vàng. 59% mẫu cá ngừ mà chúng tôi kiểm tra không phải là cá ngừ. Trong 120 mẫu cá chỉ vàng đỏ, mà chúng tôi kiểm nghiệm , chỉ có 7 mẫu là đúng, vậy nên chúc bạn may mắn.
9:28	9:28
Seafood has a really complex supply chain, and at every step in this supply chain, there's an opportunity for seafood fraud, unless we have traceability. Traceability is a way where the seafood industry can track the seafood from the boat to the plate to make sure that the consumer can then find out where their seafood came from.	Hải sản có một chuỗi cung ứng phức tạp, và ở mỗi giai đoạn trong chuỗi cung ứng này, đều có khe hở cho việc buôn lậu, trừ khi ta có thể truy xuất nguồn gốc. Truy xuất nguồn gốc cho phép ta theo dõi đường đi của hải sản từ thuyền lên bàn ăn để đảm bảo người tiêu dùng có thể tìm ra nguồn gốc của món hải sản.
9:46	9:46
This is a really important thing. It's being done by some in the industry, but not enough, so we're pushing a law in Congress called the SAFE Seafood Act, and I'm very excited today to announce the release of a chef's petition, where 450 chefs have signed a petition calling on Congress to support the SAFE Seafood Act. It has a lot of celebrity chefs you may know -- Anthony Bourdain, Mario Batali, Barton Seaver and others — and they've signed it because they believe that people have a right to know about what they're eating.	Đây là điều quan trọng. Một số doanh nghiệp đang triển khai, nhưng còn quá ít vì thế, chúng tôi đề xuất dự luật về AN TOÀN Hải Sản, hôm nay, tôi vui mừng được thông báo 450 đầu đếp đã ký vào bản kiến nghị kêu gọi Quốc hội phê chuẩn Đạo luật AN TOÀN Hải Sản này, Có rất nhiều đầu bếp nổi tiếng Anthony Bourdain, Mario Batali, Barton Seaver và nhiều người khác ký vào bản kiến nghị vì tin rằng mọi người có quyền được biết về thứ mà họ đang ăn.
10:15	10:15
(Applause)	(Vỗ tay)
10:21	10:21
Fishermen like it too, so there's a good chance we can get the kind of support we need to get this bill through, and it comes at a critical time, because this is the way we stop seafood fraud, this is the way we curb illegal fishing, and this is the way we make sure that quotas, habitat protection, and bycatch reductions can do the jobs they can do.	Các ngư dân cũng thế, đó là cơ hội tốt để nhận sự hỗ trợ từ họ và thông qua đạo luật này, vào đúng thời điểm quan trọng, vì đây là cách chấm dứt nạn buôn lậu hải sản, hạn chế đánh bắt cá bất hợp pháp và đảm bảo việc thực hiện hiệu quả các chỉ tiêu, bảo vệ môi trường sống, và giảm thiểu đánh bắt bừa bãi.
10:38	10:38
We know that we can manage our fisheries sustainably. We know that we can produce healthy meals for hundreds of millions of people that don't use the land, that don't use much water, have a low carbon footprint, and are cost-effective. We know that saving the oceans can feed the world, and we need to start now.	Ta có thể quản lý ngành thủy sản một cách bền vững, mang lại bữa ăn dinh dưỡng cho hàng trăm triệu người mà không cần sử dụng nhiều đất đai, hay tài nguyên nước, giảm thiểu khí thải carbon, mà còn rất kinh tế. Chúng ta biết rằng cứu lấy đại dương có thể nuôi sống thế giới, và cần bắt tay ngay vào việc này.
10:58	10:58
(Applause)	(Vỗ tay)
11:00	11:00
Thank you. (Applause)	Cảm ơn. (Vỗ tay)
0:12	0:11
You may be wondering why a marine biologist from Oceana would come here today to talk to you about world hunger. I'm here today because saving the oceans is more than an ecological desire. It's more than a thing we're doing because we want to create jobs for fishermen or preserve fishermen's jobs. It's more than an economic pursuit. Saving the oceans can feed the world. Let me show you how.	Có lẽ bạn đang tự hỏi tại sao một nhà sinh học biển từ Oceana lại đến đây, hôm nay để nói về nạn đói toàn cầu. Tôi ở đây ngày hôm nay bởi vì cứu sống đại dương không chỉ là ước mong về sinh thái. Nó vượt xa thứ mà chúng tôi đang làm vì muốn tạo việc làm cho ngư dân hay bảo vệ công việc của họ. Nó còn quan trọng hơn cả việc theo đuổi về mặt kinh tế. Cứu lấy đại dương có thể nuôi sống thế giới Tôi sẽ chỉ cho bạn thấy.
0:37	0:37
As you know, there are already more than a billion hungry people on this planet. We're expecting that problem to get worse as world population grows to nine billion or 10 billion by midcentury, and we can expect to have greater pressure on our food resources. And this is a big concern, especially considering where we are now. Now we know that our arable land per capita is already on the decline in both developed and developing countries. We know that we're headed for climate change, which is going to change rainfall patterns, making some areas drier, as you can see in orange, and others wetter, in blue, causing droughts in our breadbaskets, in places like the Midwest and Central Europe, and floods in others. It's going to make it harder for the land to help us solve the hunger problem. And that's why the oceans need to be their most abundant, so that the oceans can provide us as much food as possible.	Bạn biết đấy, hiện nay có hơn 1 tỉ người đói ăn trên toàn cầu. Vấn đề này, được dự đoán, sẽ trở nên xấu hơn khi dân số thế giới tăng lên chín hay mười tỉ người vào giữa thế kỉ, và áp lực về nguồn lương thực được dự báo sẽ ngày càng tăng. Đây là mối quan tâm lớn đặc biệt là tại nơi đây. Ta biết rằng đất canh tác trên đầu người trên đà giảm xuống tại những nước phát triển và đang phát triển. Ta biết mình đang phải đối phó với biến đổi khí hậu, làm thay đổi lượng mưa, khiến một số khu vực trở nên khô cằn vùng màu cam, và nơi khác ẩm ướt hơn, màu xanh, gây ra hạn hán ở những vựa lúa, Trung Đông và Trung Âu, và lũ lụt ở nhiều nơi khác. Sẽ khó để canh tác và giải quyết nạn đói hơn. Vậy nên, đại dương phải là nguồn cung lương thực phong phú nhất cho chúng ta.
1:30	1:30
And that's something the oceans have been doing for us for a long time. As far back as we can go, we've seen an increase in the amount of food we've been able to harvest from our oceans. It just seemed like it was continuing to increase, until about 1980, when we started to see a decline. You've heard of peak oil. Maybe this is peak fish. I hope not. I'm going to come back to that. But you can see about an 18-percent decline in the amount of fish we've gotten in our world catch since 1980. And this is a big problem. It's continuing. This red line is continuing to go down.	Đó là điều mà đại dương đã làm cho chúng ta từ lâu lắm rồi. Quá khứ đã chứng minh có một sự tăng trưởng về số lượng thức ăn đánh bắt được từ đại dương. Có lẽ nó sẽ vẫn tiếp tục tăng cho đến năm 1980, bắt đầu có sự suy giảm. Bạn đã nghe đến đỉnh điểm dầu mỏ. Có lẽ đây gọi là đỉnh điểm cá. Hy vọng là không phải. Tôi sẽ nói về nó sau. Bạn có thể thấy tổng lượng cá thu được trên toàn thế giới đã giảm 18% kể từ năm 1980. Vấn đề lớn này vẫn tiếp tục xảy ra. Đường màu đỏ tiếp tục đi xuống.
2:04	2:04
But we know how to turn it around, and that's what I'm going to talk about today. We know how to turn that curve back upwards. This doesn't have to be peak fish. If we do a few simple things in targeted places, we can bring our fisheries back and use them to feed people.	Nhưng vẫn có cách xoay chuyển, là điều tôi mà sẽ chia sẻ hôm nay. Có cách làm cho đường cong hướng lên trên để đây không phải là đỉnh điểm cá. Nếu làm một vài điều giản đơn tại các vùng cụ thể, ta có thể mang ngư dân trở lại và từ đó nuôi sống mọi người.
2:20	2:20
First we want to know where the fish are, so let's look where the fish are. It turns out the fish, conveniently, are located for the most part in our coastal areas of the countries, in coastal zones, and these are areas that national jurisdictions have control over, and they can manage their fisheries in these coastal areas. Coastal countries tend to have jurisdictions that go out about 200 nautical miles, in areas that are called exclusive economic zones, and this is a good thing that they can control their fisheries in these areas, because the high seas, which are the darker areas on this map, the high seas, it's a lot harder to control things, because it has to be done internationally. You get into international agreements, and if any of you are tracking the climate change agreement, you know this can be a very slow, frustrating, tedious process. And so controlling things nationally is a great thing to be able to do.	Đầu tiên, cần phải biết nơi nào có cá, hãy nhìn nơi chúng sinh sống Cá sinh sống tại hầu hết các vùng ven biển của các quốc gia tại khu vực ven biển, có các khu được quản lý bởi pháp lý quốc gia, và họ có thể quản lý các bãi cá tại đây. Các quốc gia ven biển có xu hướng đặt thẩm quyền của mình trong phạm vi 200 hải lý, các vùng này được gọi là vùng đặc quyền kinh tế, điều tốt là họ có thể kiểm soát các bãi cá tại đây, vì tại những vùng khơi xa, màu tối hơn trên bản đồ này, việc quản lý sẽ khó khăn hơn, vì đòi hỏi tầm mức quốc tế. Sang đến các hiệp ước quốc tế, nếu ai theo dõi các hiệp ước về biến đổi khí hậu, sẽ biết rằng đây là một quá trình chậm chạp, dễ gây nản lòng và nhạt nhẽo. Vì thế, kiểm soát phạm vi quốc gia là ý tưởng hay có thể thực hiện.
3:10	3:10
How many fish are actually in these coastal areas compared to the high seas? Well, you can see here about seven times as many fish in the coastal areas than there are in the high seas, so this is a perfect place for us to be focusing, because we can actually get a lot done. We can restore a lot of our fisheries if we focus in these coastal areas.	Có bao nhiêu cá tại vùng ven biển so với vùng khơi? Có thể thấy ở đây số lượng cá vùng ven biển nhiều gấp bảy lần so với số lượng ngoài khơi xa, đây là đích ngắm lý tưởng, bởi ta có thể làm được nhiều thứ. Ta có thể phục hồi rất nhiều bãi cá nếu tập trung vào những vùng ven biển này.
3:29	3:29
But how many of these countries do we have to work in? There's something like 80 coastal countries. Do we have to fix fisheries management in all of those countries? So we asked ourselves, how many countries do we need to focus on, keeping in mind that the European Union conveniently manages its fisheries through a common fisheries policy? So if we got good fisheries management in the European Union and, say, nine other countries, how much of our fisheries would we be covering? Turns out, European Union plus nine countries covers about two thirds of the world's fish catch. If we took it up to 24 countries plus the European Union, we would up to 90 percent, almost all of the world's fish catch. So we think we can work in a limited number of places to make the fisheries come back. But what do we have to do in these places? Well, based on our work in the United States and elsewhere, we know that there are three key things we have to do to bring fisheries back, and they are: We need to set quotas or limits on how much we take; we need to reduce bycatch, which is the accidental catching and killing of fish that we're not targeting, and it's very wasteful; and three, we need to protect habitats, the nursery areas, the spawning areas that these fish need to grow and reproduce successfully so that they can rebuild their populations. If we do those three things, we know the fisheries will come back.	Nhưng phải làm việc đó tại bao nhiêu quốc gia? Có khoảng 80 quốc gia ven biển. Liệu có phải sửa đổi việc quản lý bãi cá tại tất cả các nước này ? Ta tự hỏi, cần tập trung vào bao nhiêu quốc gia ? Nhớ rằng Liên minh Châu Âu thuận lợi quản lý các bãi cá nhờ vào một chính sách chung. Vì thế, nếu quản lý tốt bãi cá ở các nước thuộc Liên minh Châu Âu, và 9 quốc gia khác, có bao nhiêu bãi cá sẽ được kiểm soát? Suy ra, Liên minh Châu Âu cùng với 9 nước khác đã chiếm 2/3 sản lượng đánh bắt toàn cầu. Nếu có 24 quốc gia cộng thêm Liên minh Châu Âu, con số này sẽ lên đến 90%, chiếm hầu hết sản lượng đánh bắt toàn cầu. Thế nên, ta có thể can thiệp tại một vài nơi để cải tổ bãi cá. Nhưng phải làm gì đây ? Dựa trên các kết quả tại Mỹ và các nơi khác, chúng tôi biết rằng có ba điều quan trọng phải làm để mang đàn cá trở lại: (1) Đặt ra các hạn ngạch hoặc giới hạn về số lượng cá được đánh bắt; (2) Giảm đánh bắt tùy tiện, điều đó thật lãng phí; và (3) bảo vệ môi trường sống, các khu vực sinh dưỡng và sinh sản cho các loài cá để chúng có thể tái tạo dân số. Làm được 3 điều trên, đàn cá sẽ quay trở lại.
4:48	4:48
How do we know? We know because we've seen it happening in a lot of different places. This is a slide that shows the herring population in Norway that was crashing since the 1950s. It was coming down, and when Norway set limits, or quotas, on its fishery, what happens? The fishery comes back. This is another example, also happens to be from Norway, of the Norwegian Arctic cod. Same deal. The fishery is crashing. They set limits on discards. Discards are these fish they weren't targeting and they get thrown overboard wastefully. When they set the discard limit, the fishery came back. And it's not just in Norway. We've seen this happening in countries all around the world, time and time again. When these countries step in and they put in sustainable fisheries management policies, the fisheries, which are always crashing, it seems, are starting to come back. So there's a lot of promise here.	Làm sao biết được điều này? Ta biết bởi đã chứng kiến nó xảy ra tại rất nhiều nơi. Slide này chỉ ra số lượng cá trích ở Nauy giảm từ những năm 1950. Sẽ còn giảm nữa cho đến khi Nauy đặt ra hạn ngạch trên các bãi cá, điều gì đã xảy ra? Đàn cá quay trở lại. Một ví dụ nữa, cũng xảy ra ở Nauy, tại cực bắc của Nauy. Cùng một giải pháp. Ngành thủy sản xuống dốc. Và rồi họ đặt hạn ngạch cho lượng cá không được bắt có chủ định và bị vứt bỏ trên mạn tàu một cách lãng phí. Khi đã thiết lập hạn ngạch, ngành cá được phục hồi. Không chỉ ở Nauy. Điều này còn xảy ra tại nhiều quốc gia trên thế giới. Khi bắt tay thực hiện các chính sách quản lý ngành thủy sản, ngành rất dễ rơi vào suy thoái này dường như bắt đầu phục hồi . Vì thế, nó thực sự hứa hẹn.
5:41	5:41
What does this mean for the world fish catch? This means that if we take that fishery catch that's on the decline and we could turn it upwards, we could increase it up to 100 million metric tons per year. So we didn't have peak fish yet. We still have an opportunity to not only bring the fish back but to actually get more fish that can feed more people than we currently are now. How many more? Right about now, we can feed about 450 million people a fish meal a day based on the current world fish catch, which, of course, you know is going down, so that number will go down over time if we don't fix it, but if we put fishery management practices like the ones I've described in place in 10 to 25 countries, we could bring that number up and feed as many as 700 million people a year a healthy fish meal.	Rằng nếu ý thức được việc đánh bắt cá đang trên đà đi xuống ta có thể xoay chuyển, gia tăng sản lượng lên tới 100 triệu tấn mỗi năm. Như thế, sẽ không có đỉnh điểm cá. Vẫn còn cơ hội để không chỉ mang đàn cá trở lại mà còn đánh bắt được nhiều cá hơn nuôi sống nhiều người hơn so với hiện tại. Nhiều là bao nhiêu? Ngày nay, ta có thể chăm lo cho 450 triệu người mỗi ngày một bữa cá dựa trên sản lượng đánh bắt hiện tại, tất nhiên, bạn biết đó con số này sẽ giảm đi theo thời gian nếu không được cải tạo, nhưng nếu áp dụng các phương pháp vừa nêu vào quản lý thủy sản tại khoảng 10, 20 quốc gia, ta có thể gia tăng con số này và cung cấp bữa cá cho 700 triệu người mỗi năm
6:29	6:29
We should obviously do this just because it's a good thing to deal with the hunger problem, but it's also cost-effective. It turns out fish is the most cost-effective protein on the planet. If you look at how much fish protein you get per dollar invested compared to all of the other animal proteins, obviously, fish is a good business decision. It also doesn't need a lot of land, something that's in short supply, compared to other protein sources. And it doesn't need a lot of fresh water. It uses a lot less fresh water than, for example, cattle, where you have to irrigate a field so that you can grow the food to graze the cattle. It also has a very low carbon footprint. It has a little bit of a carbon footprint because we do have to get out and catch the fish. It takes a little bit of fuel, but as you know, agriculture can have a carbon footprint, and fish has a much smaller one, so it's less polluting. It's already a big part of our diet, but it can be a bigger part of our diet, which is a good thing, because we know that it's healthy for us. It can reduce our risks of cancer, heart disease and obesity. In fact, our CEO Andy Sharpless, who is the originator of this concept, actually, he likes to say fish is the perfect protein. Andy also talks about the fact that our ocean conservation movement really grew out of the land conservation movement, and in land conservation, we have this problem where biodiversity is at war with food production. You have to cut down the biodiverse forest if you want to get the field to grow the corn to feed people with, and so there's a constant push-pull there. There's a constant tough decision that has to be made between two very important things: maintaining biodiversity and feeding people. But in the oceans, we don't have that war. In the oceans, biodiversity is not at war with abundance. In fact, they're aligned. When we do things that produce biodiversity, we actually get more abundance, and that's important so that we can feed people.	Cần phải làm điều này vì đó là biện pháp giải quyết nạn đói, hữu hiệu và sinh nhiều lợi nhuận. Hoá ra, cá là loại protein kinh tế nhất trên hành tinh này. Khi so sánh lượng protein nhận được trên 1 đô la đầu tư vào cá so với protein có trong các loại thịt khác, hiển nhiên rằng, cá là một lựa chọn đầu tư tốt. Cá không cần nhiều đất sinh sống một số cần rất ít, so với các nguồn protein khác. Nó cũng không cần nhiều nước sạch. Cá sử dụng ít nước sạch hơn hơn cả gia súc, bạn phải tưới nước cho ruộng đồng để trồng thức ăn cho đàn gia súc. Cá cũng thải ra rất ít khí carbon vì ta phải ra khơi để đánh bắt. Việc này cũng tốn ít nhiên liệu, như bạn biết đấy, cá thải ra ít khí carbon hơn so với ngành nông nghiệp, thế nên, ít gây ô nhiễm hơn. Cá là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống, và có thể trở thành thành phần chính, vì đó là thực phẩm giàu dinh dưỡng, và có lợi cho sức khỏe. Cá làm giảm nguy cơ bị ung thư, bệnh tim và béo phì. CEO của chúng tôi, Andy Shaprless người khởi xướng khái niệm này, hay nói rằng cá là nguồn protein hoàn hảo. Ông cũng nói về thực tế chiến dịch bảo tồn đại dương của chúng tôi đã vượt mặt chương trình bảo tồn đất đai, và trong việc bảo tồn đất, chúng ta gặp rắc rối tại nơi mà đa dạng sinh học cản trở việc sản xuất lương thực. Bạn phải chặt rừng để lấy đất trồng ngô nuôi sống con người, và vì thế luôn có một sự giằng co. Một quyết định khó khăn khi đứng trước hai lựa chọn rất quan trọng: duy trì đa dạng sinh học và nuôi dưỡng con người. Với biển khơi, không có sự tranh chấp như thế. Đa dạng sinh học không gây chiến với sự phong phú. Thực tế, chúng gắn liền với nhau. Khi làm cho mọi loài trở nên phong phú ta càng thu được nhiều lợi ích hơn, để nuôi sống con người.
8:29	8:29
Now, there's a catch.	Vâng, nhưng cũng có mặt hạn chế.
8:32	8:32
Didn't anyone get that? (Laughter)	Có ai không hiểu không? (Cười)
8:35	8:35
Illegal fishing. Illegal fishing undermines the type of sustainable fisheries management I'm talking about. It can be when you catch fish using gears that have been prohibited, when you fish in places where you're not supposed to fish, you catch fish that are the wrong size or the wrong species. Illegal fishing cheats the consumer and it also cheats honest fishermen, and it needs to stop. The way illegal fish get into our market is through seafood fraud. You might have heard about this. It's when fish are labeled as something they're not. Think about the last time you had fish. What were you eating? Are you sure that's what it was? Because we tested 1,300 different fish samples and about a third of them were not what they were labeled to be. Snappers, nine out of 10 snappers were not snapper. Fifty-nine percent of the tuna we tested was mislabeled. And red snapper, we tested 120 samples, and only seven of them were really red snapper, so good luck finding a red snapper.	Đánh bắt cá trái phép. Đánh bắt trái phép cản trợ việc quản lý thủy sản bền vững. Đó có thể là sử dụng thiết bị đánh bắt cá bị cấm, hay đánh bắt cá ở nơi không được phép, hoặc đánh bắt sai số lượng hoặc chủng loại. Đánh bắt trái phép lừa dối người tiêu dùng và các ngư dân chất phác, và cần bị ngăn chặn. Cá đánh bắt trái phép được buôn lậu vào thị trường. Có thể bạn đã nghe nói đến việc này. Là khi loại cá này được dán tên loại cá khác. Hãy nhớ lại bữa cá trước mà bạn từng ăn. Bạn ăn cá gì? Bạn có chắc là loại cá đấy không? Chúng tôi đã kiểm tra 1300 mẫu cá khác nhau và 1/3 số đó không đúng với nhãn mác. Với cá chỉ vàng 9 / 10 không phải cá chỉ vàng. 59% mẫu cá ngừ mà chúng tôi kiểm tra không phải là cá ngừ. Trong 120 mẫu cá chỉ vàng đỏ, mà chúng tôi kiểm nghiệm , chỉ có 7 mẫu là đúng, vậy nên chúc bạn may mắn.
9:28	9:28
Seafood has a really complex supply chain, and at every step in this supply chain, there's an opportunity for seafood fraud, unless we have traceability. Traceability is a way where the seafood industry can track the seafood from the boat to the plate to make sure that the consumer can then find out where their seafood came from.	Hải sản có một chuỗi cung ứng phức tạp, và ở mỗi giai đoạn trong chuỗi cung ứng này, đều có khe hở cho việc buôn lậu, trừ khi ta có thể truy xuất nguồn gốc. Truy xuất nguồn gốc cho phép ta theo dõi đường đi của hải sản từ thuyền lên bàn ăn để đảm bảo người tiêu dùng có thể tìm ra nguồn gốc của món hải sản.
9:46	9:46
This is a really important thing. It's being done by some in the industry, but not enough, so we're pushing a law in Congress called the SAFE Seafood Act, and I'm very excited today to announce the release of a chef's petition, where 450 chefs have signed a petition calling on Congress to support the SAFE Seafood Act. It has a lot of celebrity chefs you may know -- Anthony Bourdain, Mario Batali, Barton Seaver and others — and they've signed it because they believe that people have a right to know about what they're eating.	Đây là điều quan trọng. Một số doanh nghiệp đang triển khai, nhưng còn quá ít vì thế, chúng tôi đề xuất dự luật về AN TOÀN Hải Sản, hôm nay, tôi vui mừng được thông báo 450 đầu đếp đã ký vào bản kiến nghị kêu gọi Quốc hội phê chuẩn Đạo luật AN TOÀN Hải Sản này, Có rất nhiều đầu bếp nổi tiếng Anthony Bourdain, Mario Batali, Barton Seaver và nhiều người khác ký vào bản kiến nghị vì tin rằng mọi người có quyền được biết về thứ mà họ đang ăn.
10:15	10:15
(Applause)	(Vỗ tay)
10:21	10:21
Fishermen like it too, so there's a good chance we can get the kind of support we need to get this bill through, and it comes at a critical time, because this is the way we stop seafood fraud, this is the way we curb illegal fishing, and this is the way we make sure that quotas, habitat protection, and bycatch reductions can do the jobs they can do.	Các ngư dân cũng thế, đó là cơ hội tốt để nhận sự hỗ trợ từ họ và thông qua đạo luật này, vào đúng thời điểm quan trọng, vì đây là cách chấm dứt nạn buôn lậu hải sản, hạn chế đánh bắt cá bất hợp pháp và đảm bảo việc thực hiện hiệu quả các chỉ tiêu, bảo vệ môi trường sống, và giảm thiểu đánh bắt bừa bãi.
10:38	10:38
We know that we can manage our fisheries sustainably. We know that we can produce healthy meals for hundreds of millions of people that don't use the land, that don't use much water, have a low carbon footprint, and are cost-effective. We know that saving the oceans can feed the world, and we need to start now.	Ta có thể quản lý ngành thủy sản một cách bền vững, mang lại bữa ăn dinh dưỡng cho hàng trăm triệu người mà không cần sử dụng nhiều đất đai, hay tài nguyên nước, giảm thiểu khí thải carbon, mà còn rất kinh tế. Chúng ta biết rằng cứu lấy đại dương có thể nuôi sống thế giới, và cần bắt tay ngay vào việc này.
10:58	10:58
(Applause)	(Vỗ tay)
11:00	11:00
Thank you. (Applause)	Cảm ơn. (Vỗ tay)

                                                                                                                        (TED Talks)